Văn nghệ Xứ Đoài

Chúng ta biết rằng trong kho tàng từ vựng tiếng Việt, những từ gốc Hán đọc với âm Hán Việt chiếm tỉ lệ khá lớn (khoảng 60-70%)(1). Cho nên, việc mượn ngay chữ Hán để ghi những từ mượn ở tiếng Hán Việt là một điều hoàn toàn có thể chấp nhận được trong quá trình tạo chữ Nôm. Những chữ này có một đặc......

Đây là một bảng dùng để tra cứu tên các đơn vị hành chính đã được bộ sách Khâm định Việt sử thông giám cương mục (có ký hiệu A.1/1-9 thư viện Viện Nghiên cứu Hán Nôm) chú giải bằng chữ Hán....

Trong khuôn khổ công trình sưu tập tác phẩm của các tác gia thế kỷ XVII(1), chúng tôi có dịp tìm hiểu sự nghiệp và tác phẩm của Nguyễn Qúy Đức (1648-1720), nhà hoạt động chính trị, văn hoá có tiếng thời Lê Trung hưng. Tiểu sử, sự nghiệp và thơ văn Nguyễn Qúy Đức rải rác được ghi chép trong sử sách,......

Bài viết của Dương Ngọc...

Bài viết của Ngô Đức Thọ...

Bài viết của Phan Văn Các...

Bài viết của Trần Nghĩa...

Khoảng cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX, ở nước ta xuất hiện đồng thời một số tập truyện ký, mỗi tập gồm nhiều tiểu phẩm như Tang thương ngẫu lục của Phạm Đình Hổ, Nguyễn án, Vũ Trung tùy bút của Phạm Đình Hổ, Lan trì kiến văn lục của Vũ Trinh, Tân truyền kỳ lục của Phạm Quý Thích....

Qua chặng đường nghiên cứu chữ Nôm, đến nay nhiều vấn đề đã được soi tỏ. Những “mặc cảm” dĩ vãng về chữ Nôm tự mất đi nhường lại sự cảm hứng cách mạng cho những ai quan tâm tới hệ thống văn tự cổ, mà bao đời cha ông ta dày công vun trồng. Kết cục, khoa học tự nó đã trả lại vị trí xứng đáng của chữ......

Trong kho tàng văn bản chữ Hán của người Việt, hương ước là nguồn tài liệu quý, có giá trị nghiên cứu về nhiều mặt: văn bản học, sử học, dân tộc học và luật học; đặc biệt có giá trị trong việc tìm hiểu các làng xã người Việt trước Cách mạng tháng Tám 1945. Trong chương trình nghiên cứu về hương ước......

Trong kho thư tịch Viện Nghiên cứu Hán Nôm hiện đang lưu giữ một số các văn bản bia đề cập tới việc khích lệ học tập trong nền giáo dục khoa cử ở nước ta dưới thời kỳ phong kiến. Bài viết này chúng tôi xin đề cập tới vấn đề này....

Qua nghiên cứu các bản Hoa Tiên hiện có, chúng tôi thấy có 4 vấn đề cần được xem xét về mặt văn bản học:...

Bài viết của Phạm Thị Thoa...

Văn chỉ làng Nguyệt Áng, huyện Thanh Trì, phủ Thường Tín, trấn Sơn Nam Thượng (nay là làng Nguyệt Áng, xã Đại áng, huyện Thanh Trì, Hà Nội) hiện có sáu tấm bia đá khắc bằng chữ Hán, Văn bia ghi về Văn chỉ và các vị khoa bảng của làng. Nội dung văn bia cung cấp nhiều tư liệu mới về các vị khoa bảng ở......

Khái niệm "bản đồ cổ" ở đây được hiểu như là loại bản đồ vẽ theo lối truyền thống, trước khi khoa bản đồ học chính thức thành lập....

bài viết của Vũ Thanh Hằng...

Từ xưa, đọc trong sách sử điển tịch do các học giả Trung Hoa viết, người Việt Nam đã biết rằng ở phía đông Trung Quốc, ngoài biển khơi, có nước Nhật Bản… Nhưng do điều kiện lịch sử, nhất là sự giao tiếp dân sự giữa hai nước phát triển khá muộn, nên các ký tái bằng chữ Hán do người Việt Nam ghi chép......

Đầu thế kỷ XVIII, bên cạnh dòng văn học Nôm khuyết danh bắt đầu khởi sắc, văn chưong bác học nước ta nổi lên một tác giả tương đối lớn: Lê Anh Tuấn, vị Thượng thư đạo cao đức trọng cuối triều Lê, vị bố nuôi tôn kính của nữ sĩ Đoàn Thị Điểm....

Bài viết của Tống Trung Tín...

Mới đây, các nhà sử học Việt Nam với sự tài trợ của quỹ Toyota Fondation, đã bắt đầu tổ chức nghiên cứu thị xã thương cảng cổ Hội An. Công việc thu thập tư liệu đang được tiến hành. Hiện nay ở đó còn lại một số văn khắc bằng chữ Hán - Nôm trong số đó có hai tấm bia liên quan đến người Nhật trước đây......