Văn nghệ Xứ Đoài

Hiệu Ức Trai, vốn người xã Chi Ngại, huyện Phượng Sơn, Lộ Lạng Giang, nay thuộc tỉnh Hải Dương, sau rời về xã Ngọc Ổi (tức Nhị Khê, huyện Thượng Phúc, châu Thượng Phúc, lộ Đông Đô, nay thuộc Hà Nội). Cha là Nguyễn Phi Khanh, mẹ là Trần Thị Thái, con gái Tể tướng Trần Nguyên Đán. Năm 1400, 20 tuổi, đỗ Thái học sinh (Tiến sĩ), làm quan nhà Hồ, giữ chức Ngự sử đài chánh chưởng. Năm 1406, quân Minh sang xâm lược Đại Việt. Năm 1416, ông gia nhập nghĩa quân Lam Sơn. Thời Lê Thái Tổ, được ban tước Quan phục hầu, giữ chức Nhập nội hành khiển kiêm Lại bộ Thượng thư quản công việc ở Khu mật viện. Dưới triều Lê Thái Tông, giữ chức Thừa chỉ Viện hàn lâm kiêm Quốc Tử Giám, chủ khảo khoa thi Tiến sĩ ở Kinh đô. Năm 1443 vụ án Lệ Chi viên xảy ra, bị khép tội tru di tam tộc. Năm 1464, vua Lê Thánh Tông xuống chiếu minh oan, truy phong cho ông chức Đặc tiến kim tử vinh lộc đại phu, tước Tán Trù bá. Tác phẩm: Ức Trai thi tập, Quốc âm thi tập, Quân trung từ mệnh tập, Băng Hồ di sự lục… Tác phẩm tuyển dưới đây trích từ Nguyễn Trãi toàn tập, Viện Sử học, NXB KHXH, 1976.

ĐÀM KHÍ (NGỘ ÂN) - KIỀU PHÙ (BẢO GIÁM)

ĐÀM KHÍ (NGỘ ÂN) (1020 - 1088) Người đất Tư Lý, hương Kim Bài (1) vốn học Nho nhưng lại giỏi chữ Phạn. Năm 19 tuổi chuyển sang tu Phật. Đứng trong thế hệ thứ 8, dòng Thiền Quan Bích. Mất ngày 14 tháng 6 năm Mậu Thìn, niên hiệu Quảng Hựu thứ 4 (tức 5–VII - 1088). Tác phẩm: Hiện còn 1bài kệ. KIỀU PHÙ (BẢO GIÁM) (? - 1173) Người hương Trung Thụy, thuộc huyện Đan Phượng, Hà Nội ngày nay, chưa rõ năm sinh. Đời vua Lý Anh Tông (1137- 1175), làm quan ở Kinh đô đến chức Hậu xá nhân. Vì hâm mộ đạo Phật mà năm 30 tuổi bỏ quan, đến tu ở chùa Bảo Phúc, hương Đa Vân, quận Mỹ Lăng (?), thuộc thế hệ thứ 9, dòng Thiền Quan Bích. Mất ngày 7 tháng Năm, năm Quý Tỵ, niên hiệu Chính Long Bảo Ứng thứ 11. Tác phẩm: Hiện còn 1 bài kệ.

PHẦN I THƠ CỔ ĐIỂN - ĐÀM KHÍ (NGỘ ÂN) (1020 - 1088)

Người đất Tư Lý, hương Kim Bài (1) vốn học Nho nhưng lại giỏi chữ Phạn. Năm 19 tuổi chuyển sang tu Phật. Đứng trong thế hệ thứ 8, dòng Thiền Quan Bích. Mất ngày 14 tháng 6 năm Mậu Thìn, niên hiệu Quảng Hựu thứ 4 (tức 5–VII - 1088). Tác phẩm: Hiện còn 1bài kệ.

LỜI NGỎ

Website đang trong quá trình thử nghiệm, điều hành phi lợi nhuận bởi các tình nguyện viên. Mọi ý kiến đóng góp của quý vị xin gửi về: vannghesontay@gmail.com; hoặc gọi theo số: 0904930188