Văn nghệ Xứ Đoài

Trong dịp đi công tác ở huyện Từ Liêm, Hà Nội, chúng tôi có tìm được cuốn gia phả dòng họ Trịnh(1), trong đó nói khá chi tiết về tiểu sử của Trịnh Khả, một nhân vật đã đến với Lê Lợi từ những ngày đầu dựng cờ tụ nghĩa cho đến khi kháng chiến thắng lợi. Cuốn gia phả không chỉ hệ thống hóa về gia tộc......

Nghề in của ta có từ khá sớm. Có thuyết cho rằng, đất Luy Lâu xưa là một trung tâm Phật giáo lớn, suốt từ thế kỷ thứ 1 đến thế kỷ thứ 3(1) đã khắc in kinh Phật. Có thể đây là nơi in sách sớm nhất trong lịch sử ngành in nước ta. Sau này các thời Lý Trần đều nói đến việc in sách. Nhưng do sự phũ phàng......

Tình hình thư tịch nước ta thế kỷ 18 đã được nhà sử học Phan Huy Chú đánh giá là “chế tác đầy đủ, kỹ càng, văn hiến đứng đầu cả Trung châu, điền chương rộng cả thời đại”(1). Là nhà bác học đương thời, Lê Quí Đôn một mặt bằng những sáng tác của mình, góp phần làm giầu kho tài sản tinh thần dân tộc;......

Xã hội phong kiến Việt Nam cuối thời Lê - Trịnh đã xẩy ra nhiều biến động lịch sử. Trong kho tàng thư tịch Hán Nôm, chúng ta còn giữ được nhiều sách sử ghi chép về giai đoạn này. Ngoài các bộ chính sử như Đại Việt sử ký toàn thư, Phần Tục biên, hay Việt sử thông giám cương mục, còn có loại dã sử......

Sách Trắng Quốc phòng TQ năm 2013, chứa đựng các nội dung cô đọng các quan điểm của TQ về những nguy cơ đe dọa an ninh quốc gia với những định dạng cụ thể. Sách Trắng QPTQ năm 2013, lần đầu tiên tiết lộ cấu trúc của các lực lượng đóng quân; đề cập đến các đơn vị liên binh chủng, các lữ đoàn độc lập......

Làng tôi ở cạnh bờ sông Hồng, từ xưa đã có nghề làm cá bột - thứ nghề ăn theo thời vụ nhưng cũng đủ để bù vào cái khoản thiếu lương thực vì làng chỉ có ít ruộng ở ven đê, chiêm khê mùa lụt....

Vấn đề tìm hiểu tác giả Nguyễn Trực hiện nay gặp nhiều khó khăn - tác giả thì lớn mà tư liệu còn rất ít. Sách đề cập đến ông thì nhiều, nhưng thường chỉ được vài dòng. Qua mấy đợt đi thực tế về quê ông, chúng tôi đã có thêm một số tài liệu về Nguyễn Trực. Đặc biệt, chúng tôi đã tìm thấy một cuốn gia......

Không có gì là lãng phí. Không có gì là không thích hợp. Mỗi từ ngữ đều tỏa sáng. Munro có thể nắm bắt được hình dáng và tâm trạng, hương vị của một cuộc sống trong ba chục trang. Cô cho biết những gì thuộc về một con người. Cô hoàn toàn không sáo rỗng. Vào cuối của một trong những câu......

Mẹ tôi đang làm cho tôi một chiếc váy. Suốt tháng Mười một khi tôi từ trường học về và nhìn thấy mẹ trong nhà bếp, bao quanh bởi những dải vải nhung đỏ và các mảnh mô hình rập bằng giấy. Bà sử dụng một máy may đạp chân cũ, cửa sổ chống lên để có được ánh sáng, và cũng để cho mẹ nhìn......

Trong cái trào lưu ào ạt hòa nhập văn hóa Âu, Á, Phi, Mỹ…mà hằng ngày dù muốn hay không ta cũng được thấy, phải nghe; có một lần tôi được vinh hạnh gặp và hầu chuyện cụ Vũ Trọng Phụng ( Nhà văn, tác giả cuốn tiểu thuyết để đời “Số đỏ”) trong mơ, bèn ghi lại, ngõ hầu có người chia sẻ:...

Với tâm thế của một người con sinh ra và lớn lên ở xứ Đoài nhưng lập nghiệp tại Thủ đô, nhà thơ Phan Quế nhận thấy hai mảnh đất này rất gần gũi về thiên nhiên, địa lý, văn hóa và sinh ra là để dành cho nhau…...

5 năm mở rộng - chặng đường quá ngắn ngủi để mong muốn một hình ảnh Thủ đô lung linh toàn diện. Ai đó từng lo, khi nhập vào Hà Nội thì tinh thần văn hóa xứ Đoài sẽ mất, còn văn hóa thị dân của người Kẻ Chợ cũng phôi phai… Nhưng 5 năm rồi, xứ Đoài vẫn đẹp một màu mây trắng bay. Dẫu vậy, cho dù tự hào......

Theo Kinh dịch, những con số lẻ (1,3,5,7,9) thuộc về dương, biểu hiện sự sinh sôi nảy nở và phát triển. Khuê Văn Các có 8 mái là bát quái, có thêm một nóc ở trên là 9. Số 9 là cửu trù, số cực dương. “Khuê Văn” theo cách lý giải truyền thống về thiên thể thì Khuê là tên một ngôi sao trong chòm 28 sao......

Những người làm nghề văn, nghề báo đầu thế kỷ 20 phần nhiều là giới cựu học, xuất thân từ cửa Khổng sân Trình và đã tiếp thụ nền học mới với chữ quốc ngữ, phần nào chữ Pháp, cũng tiếp nhận văn hóa Âu Tây và tư tưởng dân chủ tư sản. Đó là thế hệ những Bùi Kỷ,Lê Dư, Nguyễn văn Ngọc, Phan Khôi, Đào Duy......

Sử gia Lê Tung trong sách Việt giám thông khảo tổng luận có bàn rằng: “Có trời đất rồi mới có muôn vật, có muôn vật rồi mới có đạo vợ chồng, có đạo vợ chồng rồi sau mới có đạo cha con, có đạo cha con rồi sau mới có đạo vua tôi. Cho nên đạo cương thường của con người cũng từ đó mà ra và từ chỗ có đạo......

Ngày quà tặng (nguyên tác DAY OF THE BUTTERFLY (Ngày bươm bướm) rút trong tập truyện ngắn đầu tay Dance of Happy Shades, của nữ nhà văn Alice Munro, Canada, Nobel văn học 2013) Nhân dịp ngày Nhà giáo Việt Nam 2013, giới thiệu một truyện ngắn trong tập đầu tay của......

Những người Việt Nam tuổi dưới 60 tuyệt đại bộ phận đều mù chữ Nho vì đã lâu lắm rồi, trường phổ thông không còn dạy chữ Nho cho học sinh nữa. Điều đó đương để lại một khoảng trống đáng sợ....

Trong sự nghiệp sáng tác của Tình Phái hầu Ngô Thì Nhậm và Thụy Nham hầu Phan Huy ích có một tập thơ do hai ông cùng xướng họa chung trong tết Trùng dương tháng 9 năm 1796; đó là tập Cúc thu bách vịnh (菊 秋 百 詠), tập thơ mang ký hiệu A.1664 tại Thư viện Viện Nghiên cứu Hán Nôm. Ngoài cái tên Cúc thu......

Thuật ngữ "khoa cử" đã được biết đến với lịch sử hàng nghìn năm và gắn liền với người đỗ là các Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa, Tiến sĩ, Hương cống, Cử nhân v.v... Còn "võ cử" với các Tạo sĩ, Võ tiến sĩ, Võ cử nhân v.v. bắt đầu từ bao giờ, có lịch sử phát triển như thế nào, thì dường như chưa......

Cho đến hôm nay, nạn lụt vẫn còn là mối đe dọa lớn đối với nhân dân ta. Vì vậy, có thể nói truyền thuyết Sơn Tinh thể hiện ước mơ ngàn đời của nhân dân muốn chế ngự được thảm họa lũ lụt, đồng thời cũng là lời cảnh báo tự muôn đời không bao giờ được lơ là đối với thủy tai....